طراحی سایت سازمانی تفاوت قاره ها و فرهنگ ها را هم در هم میشکند! در این مقاله گذاری به سایت شهرداری توکیو، نیویورک و شباهت طراحی آنها در کنار تفاوت فرهنگ این شهرها(کشورها) خواهیم داشت. توکیو پرجمعیت ترین شهر جهان و دارای 37 میلیون نفر جمعیت می باشد و در عین جهانی شدن همچنان ریشه هایی از سبک سنتی مدیریت ژاپنی که از باورهای بودیسم و شینتوئیسم بهره جسته بوده در آن دیده میشود. در سمت دیگر جهان نیویورک که معروف ترین شهر کشور آمریکا میباشد با 8 میلیون نفر جمعیت کلیشه مدیریتی متفاوتی لااقل در کهن الگوی سازمانی خود دارد. شاید در سالهای اخیر بتوان گفت سبک مدیریت سازمانها و شرکت ها تا حدی قابل توجهی در سراسر دنیا بیش از پیش شباهت یافته اند اما همچنان آثار تئوری j در مدیریت سبک ژاپنی دیده میشود.
اما تئوری J چیست؟ ویلیام اوچی در حوالی 40 سال قبل تفاوت سبک مدیریت ژاپنی و آمریکایی را تحت عنوان تئوری J و A مطرح کرد و در ادامه تئوری Z را که از تلفیق این دو سبک زاده شده بود مطرح کرد. تئوری J چیست؟ بطور کلی سبک ژاپنی یا تئوری J به استخدام بلندمدت، رشد کند کاری، سلسله مراتب سخت سازمانی، تصمیم گیری غیر متمرکز و جمعی و نیز اجرای سریع اشاره می‌داشت. در این سبک مدیریت کارکنان خیلی زود جذب سازمان ها شده و با رشد بسیار آرام تمامی سالهای کاری خود را در یک سازمان میگذراندند و سبک مدیریت طوری در نظر گرفته شده بود که انسان ها بیشتر به سپری کردن نیمه اول سالهای خدمت خود و رسیدن به نیمه و حتی یک سوم آخر عمر کاری خود برای کسب درامد قابل قبول تشویق شوند.
تئوری A چیست؟ در سبک مدیریتی آمریکایی(بویژه مکاتب سنتی مدیریتی) استخدام بلندمدت مطرح نیست و صرفا دیدگاه پراگماتیک دیده میشود که در صورت لزوم ممکن است در مقابل سبک J به استخدام کوتاه مدت یا ارتقای سریع افراد بیانجامد. تاکید کمتری بر سلسله مراتب و نیز پیشکسوت و سابقه کاری دیده میشود و تصمیم گیری بصورت سریع و متمرکز انجام شده اما اجرای آن نسبت به سبک J کند‌تر پیش خواهد رفت. مسلما متناسب با فرهنگ متفاوت مردم شهرهای توکیو و نیویورک نیازهای جمعی، دیدگاه ها، سبک مدیریتی و انتظارات اجتماعی نیز تفاوتهای محسوسی خواهد داشت اما نکته جالب این است که در طراحی سایت سازمانی شهرداری این دو کلان شهر معروف جهان شباهت‌هایی دیده میشود که مک دونالدیسم را میتوان در آن لمس کرد.
وارد سطح فنی تر این قیاس میشویم و با باز کردن سایت سازمانی این دو شهرداری متوجه معماری نسبتا مشترک سایت در بحث اسلاید، اخبار و سامانه های خدماتی با نمایشی بسیار ساده و مینیمال و البته با چیدمانی کمی متفاوت خواهیم شد. آنچه جالب توجه است نمایش لینک نقشه سایت(Site map) در هدر سایت شهرداری توکیو میباشد که برای سئوی سایت مفید خواهد بود اما در مقابل شهرداری نیویورک امکان تغییر زبان سایت به تمامی زبانهای جهان را براحتی فراهم کرده است که در کنار سئو به جذب توریست و یا پناهندگان نیز اهمیت داده باشد.سیاست کلان کشورها در جزییات سایت به همین سادگی نمایان است اما معماری سایت در کل تقریبا مشابه هم میباشد.
شاید اگر با شهرداری پاریس نیز که قطب هنر و مد در جهان به حساب می‌آید همین مقایسه صورت گیرد مشاهده شود که تنها کمی تمایل بیشتر به نمایش بصری محتوا در آن سایت دیده خواهد شد و البته نکته جالب این است که سایت شهرداری پاریس تنها به زبان فرانسوی طراحی شده است و ناسیونالیسم اروپایی در استراتژی طراحی آن بمراتب دیده خواهد شد.در سایت شهرداری نیویورک قسمتی هم برای مدیران در نظر گرفته شده که همان تئوری A را نشان میدهد که در آن مدیران و فردگرایی اهمیت قابل توجهی نسبت به تئوری و سبک j دارد. علت مقایسه طراحی سایت سازمانی این دو شهر بزرگ و معروف جهان این مساله بود که قالب مورد نیاز برای طراحی سایت سازمانی شهرداری ها در جهان عملا از الگوی نسبتا مشابهی پیروی میکند که در کشور ما نیز این مساله دیده میشود.
این سایت ها عملا با اینکه خدمات الکترونیک بسیار گسترده و با اهمیتی را در خود انجام میدهند اما طراحی بسیار کوچکتری نسبت به یک سایت دانشگاهی دارند. البته این مساله شایان ذکر است که شباهت قالب کلی سایت های شهرداری در ایران با الگوهای جهانی تا حد معناداری بیشتر از شباهت سایت های دانشگاهی کشور با رقبای برون مرزی میباشد که شاید تجلی این تفاوت را بتوان در پتانسیل بالقوه ارتقای وبومتریکس دانشگاه های کشور مشاهده کرد. به موضوع سایت شهرداری و نیازهای آن در سطح جهانی باز میگردیم. اساسا سایت شهرداری همواره وظیفه معرفی شهر، خدمات ارائه شده الکترونیک، اخبار و رویدادها را دارد و با توجه به این حداقل های مشترک میتوان گفت که آنچه در سایت شهرداری موجب تفاوت میشود محتوای وارد شده و نیز کیفیت خدمات ارائه شونده خواهد بود و طراحی در این گروه از سایت های سازمانی در اهمیت اول قرار نمی‌گیرد. شاید اگر با عینک زیبایی شناختی به سایت شهرداری های مختلف نگاه شود خیلی از شهرهای کوچک جهان سایت های بسیار جذابی برای شهرداری خود داشته باشند اما نکته مهم که در ساختار شهرداری شهرهای معروف و بزرگ و نیز تکنولوژیک جهان دیده میشود اهمیت بالا به تجربه کاربری یا ux میباشد.
در طراحی سایت سازمانی شهرداری شهرهای مختلف ایران که در نمونه کارهای ارزشمند شرکت نیافام قرارگرفته اند نیز همان مثال وحدت در عین کثرت مشاهده میشود. بدین معنا که بطور مثال در طراحی سایت شهرداری بندرعباس و طراحی سایت شهرداری رشت مجددا سبک واحدی از معماری ساختار طراحی دیده میشود و البته شهر رشت با توجه به اینکه یکی از جاذبه های مهم توریسیتی ایران میباشد اندکی تفاوت در این زمینه برای طراحی خود قایل شده است. هیچ حکم کلی درباره اینکه هرچه طراحی یک سایت شهرداری جزییات بیشتری داشته باشد یا نداشته باشد نمی‌توان صادر کرد و نیز باید در نظر گرفت موارد مربوط به هر سایت در عین تبعیت از الگوی کلی ساختار نیازمندی سایت شهرداری از اقتضائات شهر و منطقه خود نیز ممکن است تابعیت کند.هدف ایجاد بهترین تجربه کاربری برای مخاطبان هرسایت شهرداری میباشد. در تغییرات جدید بحث سئو نیز مرتبا اهمیت تجربه کاربری بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته و طراحی ساده و مینیمال در اولویت بالاتری قرار میگیرد. شرکت نیافام آماده عقد قرارداد طراحی پورتال سازمانی برای هرنوع سایت شهرداری با هر سلیقه ای بوده و مبتنی بر منحنی یادگیری و با تکیه بر تجارب ارزشمند خود در این زمینه آماده ارائه خدمات به شهرداری های محترم کشور ایران میباشد.