به احتمال زیاد مقالات بسیاری را درباره مزایای طراحی واکنشگرای صفحات وب در وب سایت های مختلف خوانده اید. در دنیای شرکت های بزرگ تجاری ( Enterprise )، واژه Responsive UI یا رابط کاربری واکنشگرا به ندرت استفاده می شود یا بهتر است بگوییم به اندازه دنیای طراحی وب محبوبیت ندارد. امروزه شرکت های در سطح enterprise به application ها یا نرمافزارهای کاربردی علاقه وافری پیدا کرده‌اند و در پی این هستند که خدمات و محتوای اطلاعاتی خود را بر بستر mobile app ها ارائه کنند. بنابراین آشنایی با مفاهیم پیشرو در زمینه رابط کاربری نرم‌افزار‌ها به مدیران چنین سازمانهایی کمک می کند تا نیازهای خود را در جریان پروژه‌های نرم‌افزاری بهتر درک کنند و برای پیمانکار پروژه مطرح نمایند.
مزایای طراحی واکنشگرای رابط کاربری نرم‌افزار‌ها
-
اپلیکیشن‌های سازمانی باید بر بستر هر دستگاهی اجرا شوند
رابط کاربری واکنشگرا بیشتر در مباحث مرتبط با وب‌سایت‌ها مطرح می شود اما بسیاری از نرمافزارهای سازمانی، مبتنی بر وب (Web-based) هستند. درست است که آنها از وب‌سایت‌های ساده بسیار پیشرفته‌تر هستند اما مزایای دسترسی به آنها از طریق هر دستگاهی مانند تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها بسیار و واضح است بنابراین نمی‌توانید از این مزایا چشم‌پوشی کنید. استفاده از رابط‌کاربری واکشنگرا در زمینه نرمافزارهای کاربردی سازمانی (enterprise apps) به این منظور است که کارکنان سازمان قادر باشند با دستگاه‌های موبایلی خود و در ایّام و اوقاتی که در سازمان و پشت میز کار خود نیستند به ابزارهای کاری مورد نیاز خود دسترسی یابند. با استفاده از رابط کاربری واکنشگرا این دسترسی بدون نیاز به توسعه یک نسخه دوم یا سوم از نرم‌افزار فراهم می‌شود.
-
هزینه‌های نگهداری پایین‌تر
اگر فکر می‌کنید طراح رابط کاربری برای محصولات سازمانی دقیقاً همان کسی است که نرم افزار را طراحی می‌کند، در اشتباه هستید! بسیاری از ابزار‌هایی که توسط کمپانی های سازمانی ساخته می شوند، برای ایجاد حداکثر انعطاف پذیری و ارائه کنترل امور به پیاده ساز نرم افزار از پلتفرم های اختصاصی و محیط های یکپارچه توسعه یا IDE ها استفاده می کنند. در دنیای محصولات مدرن و cloud-based، نقشی به نام پیاده‌ساز نرم‌افزار یا implementer وجود ندارد اما در پروژه‌های بزرگ، implementer ها واحد فناوری اطلاعات خود کمپانی است یا یک کمپانی ثالث می باشد و اختیار و قدرت کامل در تعیین و تعریف شکل و شمایل و نحوه کار اپلیکیشن را دارد. نقش آنها این است که فرم‌ها، چیدمان رابط کاربری و جریان‌های کاری را در اپلیکیشن تعریف کنند.
عملیات مذکور بسیار پیچیده است. با قابلیت‌های زیاد رابط کاربری واکنشگرا در چنین پلتفرم‌هایی، حجم کار‌های implementer ها کاهش می‌یابد یعنی به جای ساختن layoutهای جداگانه برای تلفن هوشمند، تبلت و دسکتاپ، آنها فقط یک layout درست می‌کنند که به صورت خودکار، خودش را با سایز و نسبت‌های مختلف صفحه نمایش، تنظیم می کند.
در نظر داشته باشید که طراحی رابط کاربری واکنشگرا تنها به طراحی layout ختم نمی‌شود و قابلیت‌های زیر نیز بخشی از ملاحظات رابط کاربری واکنشگرا می باشد :
- رویداد های مختلفی که در دسته عکس‌العمل‌ها به لمس صفحه قرار می‌گیرد.
- ژست انگشت یا Finger Gesture
- پشتیبانی از سخت‌افزارهای جانبی مانند دوربین، بارکد خوان، NFC و ...
-
قابلیت استفاده یا usability
اپلیکیشن‌های سازمانی در اکثر اوقات می‌توانند پیچیده باشند. فرم‌های پیچیده، فرایندهای طولانی، منطق‌های مختص به زمینه کسب‌و‌کار و اعتبارسنجی‌ها بخشی از واقعیت‌های یک اپلیکیشن سازمانی است که می‌تواند مجموعه‌ای از عملیات پیچیده را پیش روی کاربر قرار دهد. کارکنان سازمان که در حقیقت، کاربران اپلیکیشن محسوب می‌شوند، باید این فرایند‌ها را بشناسند و جریان آنها را دنبال کنند تا به هدف خود برسند. در عین حال، این وظیفه اپلیکیشن است که برای تسهیل و ساده‌سازی آن فرایند‌ها بهترین تجربه کاربری را فراهم نماید.
رابط کاربری واکنشگرا می‌تواند با تعریف یک تجربه کاربری استوار و یکپارچه در طیف دستگاه‌های متفاوت (از تلفن های هوشمند تا کامپیوتر‌های دسکتاپ)، امور و عملیات را ساده‌سازی کند. درست است که از layout انتظار می‌رود مطابق با وضعیت صفحه نمایش تغییر یابند و در صورت امکان برخی از قابلیت‌های آن بر اساس نوع دستگاه، پنهان یا نمایان شوند اما اکثریت اپلیکیشن که شامل رفتار تک تک عناصر رابط کاربری می‌شود در همه دستگاه‌ها یکسان می‌ماند. وقتی اپلیکیشن سازمانی در همه دستگاه‌ها یک رفتار یکپارچه و منسجم از خود نشان دهد، اشتباهات انسانی کمتر، یادگیری سریع‌تر و بطور کلی تجربه کاربری بهتری را شاهد خواهیم بود.
امروزه، طراحی وب واکنشگرا برای وب‌سایت ها به یک باید تبدیل شده است اما ایده پشت responsive UI می تواند برای نرم افزارهای کاربردی تحت وب ( Web Apps ) نیز بکار برود و در ابعاد سازمانی، این رویکرد می‌تواند اپلیکیشن‌هایی را تولید کند که برای همه کاربران آن، ارزش و تجربه کاربری بالا را فراهم نماید.